کمک فنرها، قطعات حیاتی در سیستم تعلیق خودرو، نقش مهمی در تضمین رانندگی راحت و ایمن دارند. این قطعات در کنار هر چرخ قرار گرفته و انواع مختلفی دارند. هدف اصلی کمک فنرها، کاهش ضربات و لرزشهای وارد شده به خودرو است. بدون آنها، رانندگی بر روی سطوح ناهموار و دستاندازها بسیار دشوار و ناهنجار خواهد بود.
عملکرد کمک فنر چگونه است؟
چرخهای خودرو در تماس مداوم با جاده هستند و هنگام عبور از ناهمواریها، ارتعاشاتی را ایجاد میکنند. این ارتعاشات، فنر خودرو را تحت فشار و کشش قرار میدهد. سپس، فنر این انرژی را به توپی سر کمک فنر منتقل میکند. توپی سر کمک فنر نیز انرژی را به میله و پیستون داخل کمک فنر میفرستد. پیستون در محفظهای حاوی سیال مخصوص (معمولاً روغن) حرکت میکند و تلاش میکند این سیال را تحت فشار قرار دهد. با این حال، به دلیل تراکمناپذیری سیال، پیستون با مقاومت قابل توجهی مواجه میشود.
برای غلبه بر این مقاومت، سیال از طریق سوپاپهای ریز پیستون به بخش دیگر محفظه منتقل میشود. این فرایند، بخش عمدهای از نیرو را مصرف کرده و آن را به گرما تبدیل میکند. در نتیجه، حرکت پیستون و میله کمک فنر کنترل میشود و ضربات کمتری به بدنه و سرنشینان خودرو منتقل میگردد.
کمک فنر خودرو با اعمال فشار یا کشش، نوسانات و شوکهای حاصل از جاده را کنترل میکند. قرارگیری آن در نزدیکی چرخها، به حفظ تعادل خودرو در شرایط مختلف کمک میکند. بدون وجود کمک فنر، رانندگی بر روی جادههای ناهموار میتواند بسیار ناخوشایند و خطرناک باشد، زیرا ضربات و تکانها مستقیماً به داخل اتاق خودرو منتقل میشوند. علاوه بر این، در نبود کمک فنر، چرخها در مواجهه با دستاندازها، ثبات خود را از دست میدهند و احتمال انحراف یا واژگونی خودرو افزایش مییابد.
در واقع وظیفه اصلی کمک فنر، تضمین راحتی سرنشینان و محافظت از خودرو در برابر استهلاک زودرس قطعات است. این قطعه با جذب ضربات، از انتقال شوکها به سایر بخشهای خودرو جلوگیری میکند و در نتیجه، طول عمر آن را افزایش میدهد.
در جزئیات بیشتر، حرکت کمک فنر شامل دو سیکل تراکمی و انبساطی است که بر اساس جهت حرکت پیستون تعیین میشوند. در سیکل تراکمی، پیستون به سمت پایین حرکت میکند و سیال زیر آن فشرده میشود. این سیکل، وزن نامعلق خودرو را کنترل مینماید. در سیکل انبساطی، پیستون به سمت بالا حرکت کرده و سیال بالای آن فشرده میشود. این سیکل، وزن معلق خودرو را مدیریت میکند. مقاومت در سیکل انبساطی بیشتر از سیکل تراکمی است.
انواع کمک فنر
کمک فنرهای خودرو انواع مختلفی دارند که بر اساس وزن و کاربرد خودرو انتخاب میشوند. خودروهای سنگین و باری مانند وانتها به کمک فنرهای محکمتری نیاز دارند تا بتوانند وزن زیاد را تحمل کنند. در مقابل، خودروهای شهری و سواری معمولاً از کمک فنرهای نرمتری استفاده میکنند تا راحتی راننده و سرنشینان را تضمین کنند. کمک فنرها به چند دسته تقسیم میشوند:
– کمک فنر هیدرولیکی یا روغنی: این نوع کمک فنر ساده و رایج است و شامل سیلندر پر از روغن و پیستون میباشد. وقتی نیرویی به پیستون وارد میشود، روغن از سوراخهای کوچک عبور کرده و مقاومت ایجاد میکند، که باعث کاهش سرعت پیستون و در نتیجه کاهش نوسانات میشود.
– کمک فنر تلسکوپی: این نوع کمک فنر از روغن استفاده میکند و پیستونهایی با سوراخهای متفاوت دارد. در هنگام فشرده شدن، روغن از سوراخهای بزرگتر عبور میکند، در حالی که در هنگام باز شدن، از سوراخهای کوچکتر جریان مییابد. این طراحی باعث جذب بهتر ضربه در هنگام فشرده شدن و کنترل بهینه نوسانات در هنگام باز شدن میشود.
– کمک فنر هیدرو استاتیکی: این نوع کمک فنر نیز روغنی است و دارای یک کیسه لاستیکی است که با گاز نیتروژن فشرده پر شده است. گاز نیتروژن از کف کردن روغن در هنگام انتقال به بخش پایینی سیلندر جلوگیری میکند.
– کمک فنرهای بادی-گازی: با سیلندرهای آببندیشده و بدون درز، از گاز به جای روغن در داخل خود استفاده میکنند. این سیستم به یک کمپرسور هوا نیاز دارد تا هوای فشرده را تامین کند. سوپاپهای پیستون در این نوع کمک فنرها به سوپاپهای گازی تبدیل شدهاند که جریان هوا را کنترل مینمایند. مزیت این نوع کمک فنر، انتقال سریعتر حرارت است.
– کمک فنرهای قابل تنظیم یا مغناطیسی: با استفاده از سنسورها اطلاعات سرعت، شتاب و نیرو را تحلیل میکنند و با کنترل سوپاپها، میزان هوا یا روغن را تنظیم مینمایند. این قابلیت، نرمی و پایداری خودرو را در شرایط مختلف جادهای تضمین میکند.
– کمک فنرهای اهرمی: از یک اهرم برای انتقال نیرو به داخل کمک فنر استفاده میکنند. اهرم، پیستون را در سیلندر حرکت میدهد و روغن را به سمت دیگر هدایت میکند. این حرکت، باعث عبور روغن از سوراخهای مختلف در رفت و برگشت پیستون میشود. سوراخهای بزرگتر در حالت رفت و سوراخهای کوچکتر در حالت برگشت استفاده میشوند.
علائم خرابی کمک فنرها
کمک فنرها به دلیل فشار مداوم، به مرور زمان فرسوده میشوند و عمر مفید محدودی دارند. خرابی کمک فنر میتواند به سایر قطعات سیستم تعلیق و حتی بدنه خودرو آسیب برساند.
علائم خرابی شامل عدم تعادل در پیچها، شیرجه زدن در ترمزهای شدید، لرزش چرخها در سرعت پایین، کشیده شدن به یک سمت، صداهای غیرعادی، فرسودگی زودهنگام تایرها، نشتی روغن، و نوسانات غیرطبیعی در جادههای ناهموار است.
نحوه نگهداری مناسب از کمک فنرها
نگهداری مناسب از کمک فنرها شامل حمل نکردن بار اضافی، اجتناب از رانندگی در مسیرهای ناهموار، و رانندگی آرام در صورت عبور از این مسیرها است. این نکات به افزایش عمر مفید کمک فنرها کمک میکند.
ترمزگیریهای ناگهانی و شدید، نه تنها به سیستم ترمز خودرو آسیب میرساند، بلکه فشار زیادی را به کمک فنرها و سیستم تعلیق وارد میکند. بنابراین، رانندگی با سرعت مطمئنه و اجتناب از ترمزهای ناگهانی، میتواند به حفظ سلامت این سیستمها کمک کند.
تنظیم صحیح باد تایرها، چسبندگی چرخها را بهبود میبخشد و کمک فنرها را در عملکرد بهتر یاری میکند. بالانس دورهای چرخها نیز از ارتعاشات اضافی جلوگیری کرده و ضربات نامطلوب به خودرو را کاهش میدهد. این امر باعث میشود کمک فنرها تحت فشار کمتری قرار گیرند.
لاستیکهای باکیفیت و نرم، نقش مهمی در جذب ضربات و ناهمواریهای جاده دارند. تعویض بهموقع لاستیکهای فرسوده، ضروری است، زیرا لاستیکهای کهنه، ضربات را به کمک فنرها منتقل میکنند و میتوانند به مرور زمان به این قطعه آسیب برسانند.
نتیجه گیری :
کمک فنر، قطعهای حیاتی در خودرو است که خرابی آن میتواند تبعات جدی داشته باشد. یک کمک فنر معیوب، نه تنها باعث افزایش استهلاک قطعات دیگر میشود، بلکه احتمال تصادف و حوادث را نیز بالا میبرد. عمر این قطعه محدود است و نیاز به تعویض دورهای دارد. در صورت مواجهه با هرگونه مشکل در عملکرد کمک فنر، توصیه میشود که آن را تعویض کنید. با رعایت نکات ذکر شده، میتوانید از عمر مفید کمک فنر خود محافظت کرده و عملکرد کلی خودرو را بهبود بخشید.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.